Loneitu Hriat Tur Puanchhuahna
Thlai ti chhetu (Rannung leh natna laka venhim dan)
Kan thlai chinte hi a tichhe theitu rannung leh natna chi hrang tam tak a awm a. Chungte chuan kan thlaite chu a chi
mai a nih lai atangin a seng hun leh a hnu lam thlengin an tichhe thei a. Chungho lakah chuan a venhim loh chuan nasa takin
hlohna min thlen sak thei thin. Thlai bawmtu rannung leh natna chi hrang hrangte leh a hnathawh dante chu a kimchangin kan
sawi hman rih lo a. Mahse kan thlaite a chi tuh hun atanga a puitlin thlenga tun laia kan damdawi neih lar deuhte hmanga
venhim dan indawtin a hnuaiah hian tarlan a ni.
Hetianga an dam emaw dam lo emaw sawi lova sawisak hi chuan rannung leh natna hrik zawng zawng deuh thaw lakah kan
thlaite hi a him ang. Amaherawhchu kan fimkhur leh deuh tur chu kan damdawi hmante hi vawn that leh that lohte, a hman hun
tur bi tukte a pelh tawh leh tawh lohte hriat a tha.
Damdawi thi tawh chakna nei tawh lo kan hman palh chuan thlai venhim theihna a nei lo ang. Tin, hriat leh tur pawimawh
chu DDT-te Hexadole te leh Gammexane damdawi timmnate leh sulhnu nei thei damdawite hi thlai kah nan hman khap a ni.
1. ALU (POTATO) VEN HIM DAN.
i) A chi siam dan : Alu chin tur quintal 15 atan captan gram 900 leh tui litres 180 chawhpawlhah minute 5
chiah a, daihlimah dah hul hnuah chin tur a ni.
ii) Kar 3 hnuah : Dithane Z-78 gram 800 leh sevin gram 2300 (or Dimecron ml 190 or Rogor ml 600) leh tui litres
360 chawhpawlhin ram tin 2½ hmun kah nan hman tur a ni.
iii) Kar 5 hnuah : Dithane Z-78 gram 100 leh sevin gram 2925 (or Dimecron ml 225 or Rogor ml 750) leh tui litres
450 chawhpawlhin hectare khat hmun kah leh tur a ni.
iv) Kar 7 hnuah : Dithane Z-78 kg 1, gram 200 leh sevin gram 3450 (or Dimecron ml 270 or Rogor ml 1900) leh tui
litres 540 pawlhin ram tin 2½ hmun kah leh tur a ni.
v) Kar 9 hnuah : Dithane Z-78 kg 1, gram 385 leh sevin kg 3 gram 990 (or Dimecron ml 312 or Rogor litre 1)
leh tui litres 625 chawhin tin 2½ hmun kah leh tur a ni.
vi) Kar 11 hnuah : A chunga mi ang bawkin kah leh tur a ni.
2. TOMATO, BAWKBAWN (BRINJAL) LEH HMARCHA (CHILLIES) VENHIM DAN
i) A chi silna : Tomato chi gram 200 emaw, Bawkbawn chi gram 250 emaw, Hmarcha chi gram 500 sawisak nan captan
gram 0.5 ah thlai chi nen chuan tin chhinphuiah dahin minute 10 vel thin pawlh tur a ni.
ii) A tiak kar 3-a upa a nihin : Dithane-78 gram 100 Rogor 75 ml (or Dimecron 20 ml. or Follidol 45 ml) leh tui
litres 45 pawlhin hectare khat hmun kah nan hman tur a ni.
iii) Phunsawn hnu kar 2-ah : Dithane Z-78 gram 1000 (or Ceresan gram 1200) leh Rogor 750ml. (or Dimecron 225ml)
leh tui litres 450 pawlhin hactare khat hmun kah tur a ni.
iv) Phunsawn hnu kar 5-ah : Dithane Z-78 gram 1200 leh Rogor 900ml. (Dimecron 270ml) leh tui litres 540 litres
pawlhin hactare hmun kah tur a ni.
v) Phunsawn hnu kar 8-ah : Dithane Z-78 gram 1400(or Blitox 2.100kg) leh Sevin 4kg(or Malathion litres 1.260)
leh tui 630 litres pawlhin kah tur a ni.
vi) Phunsawn hnu kar 10-ah : A chunga mi ang khian kah leh tur a ni.
3. Zikhlum (Cabbage), Parbawr (Cauliflower) leh Bulbawk
(Knolkol) venhim dan
i) A chi silna : A chi 300 gram zel hi Captan 0.5 gram leh tui inpawlhah 30 minute vel chiah a, daihlima hul
leh hnuin chin tur a ni.
ii) A tiak kar 2 a upa :Blitox or Fytolan 150 gram leh Rogor 75ml hi tui 45 litre nen pawlhin hectare hmun
kah nan hman tur a ni.
iii) A tiak kar 4 a upa : Blitox or Fytolan 210 gram leh rogor 110ml Rogor hi tui 67 litre nen pawlhin hectare
hmun kah nan hman tur a ni.
iv) Phunsawn hnu kar 2-ah : Blitox or Fytolan 150 gram leh Rogor 750ml hi tui 450 litre nen pawlhin hectare khat
hmun kah nan hman tur a ni.
v) Phunsawn hun kar 4-ah : Blitox or Fytolan 1.800kg leh Rogor 900ml leh tui 540 litre inpawlhin kah leh tur a ni.
vi) Phunsawn hnu kar6-ah : Blitox or fytolan 2.100kg leh Sevin 4kg(or Malathion 1.260 litre) hi tui 630 litres
nen pawlhin hectare khat hmun kah nan hman leh tur a ni.
vii) Phunsawn hnu kar8-ah : A chunga mi ang bawk khian kah leh tur a ni.
4.
i) Kar 2 hnuah : Malathion 625ml (or Sevin 2kg) in pawlhin hectare khat hmun kah tur a ni.
ii) Kar 4 hnuah : Malathion 870ml (or Sevin 2.875kg) leh Cuman gram 9000 leh tui 450 litres inpawlhin hectare khat
hmun kah leh tur a ni.
iii) Chin atanga kar 4 hnuah : Blitox 1.200kg leh Malathion 720ml leh Wettable Sulphur 1kg leh tui 460 litres
pawlhin hectare khat hmun kah tur.
iv) Kar 7 hnuah : Blitox 1.500kg leh Malathion 900ml leh Wettable 1.125kg leh tui 50litre pawlhin hectare khat
hmun kah leh tur.
v) Kar 10 hnuah : Blitox 1.800kg leh Malathion litre 1.080 leh Wettable Sulphur 1.500kg leh tui 540litres
pawlhin hectare hmun kah leh tur a ni.
5.Motor Chana (Peas) Venhim Dan
i) A chin atanga kar li hnuah : Rogor 600ml leh Captan 20gram leh tui 360 litre inpawlhin hectare hmun kah tur a ni.
ii) Kar 7 hnuah : Malathion 900ml (or Sevin 2.875kg) leh Wettable Sulphur 2.875kg leh tui 450 litres pawlhin
hectare hmun kah tur a ni.
iii) Kar 9 hnuah : Malathion 1.080 litre (or Sevin 3.450kg) leh Wettable Sulphur 1.500kg. leh tui 540 litres hi
hectare hmun kah nan hman leh tur a ni.
6.Beans Venhim Dan
i) Chin atang kar3 hnuah :Rogor 600ml leh Blitox or Fytolan 1.200kg leh tui 360litres inpawlh
hi hectare hmun kah nan hman tur a ni.
ii) Kar 5 hnuah :Rogor 750ml leh Blitox or Fytolan 1.500 kg leh tui 450 litres pawlhin kah leh tur a ni.
iii) Kar 7 hnuah : Malathion 1.080 litres leh Blitox or fytolan 1.800 kg leh tui 540 pawlhin kah leh tur a ni bawk.
7.Bawrhsaiabe (Lady’s Finger) Venhim Dan
i) A chin atang kar 2 hnuah : Wettable Sulphur 1kg leh Rogor 600 ml leh tui 360 litres inpawlhin hectare
khat hmun kah tur a ni.
ii) Kar 5 hnuah : Wettable Sulphur 1.250kg leh Malathlon 900 ml ( or Sevin 2.875 kg) leh tui 450 litres pawlhin
kah leh tur a ni.
iii) Kar 7 hnuah : Wettable Sulphur 1.500kg leh Malathlon 8.200 litres ( or Sevin 3.450kg) leh tui 540 litres
pawlhin kah tur a ni.
8.Purun Sen (Onion) Venhim Dan
i) A chin atang kar 3 hnuah : Rogor 150 ml leh tui 90 litres inpawlhin hectare hmun khat hmun kah tur a ni.
ii) Kar 6 hnuah : Rogor 690 ml leh tui 450 litres pawlhin kah tur a ni. A tul danin thlatin tih zui zel tur a ni.
iii) Kar 9 hnuah : Malathlon 900 ml leh tui 450 litres pawlhin kah tur a ni. A tul danin thlatin tih zui zel tur
a ni.
Source : Thlasik thlai chin dan
Agriculture Extension Series 33/2007
Department of Agriculture (Crop Husbandry)
Page 64-70